Tussen de kranten vist manlief De Zandloper, het blad van de protestantse kerk van heel Zuidoost-Drenthe. Hoewel we geen fanatieke kerkgangers zijn, wordt het blad met enige belangstelling gelezen. Na een tijdje concludeert manlief dat dominee Vacant een ontzettend populaire predikant moet zijn. “Moet je lezen”, zegt ie, “Protestantse Gemeente Aalden heeft predikant Vacant. De Hervormde gemeenten van Dalen, Oosterhesselen, Zweeloo, de Gereformeerde kerk Gees, de Protestantse Gemeente Schoonoord, allemaal hebben ze predikant Vacant. En ja hoor, ook onze Protestantse Gemeente Sleen heeft sinds het vertrek van dominee Scheffer predikant Vacant. Hoe doet die dominee Vacant dat? En kijk: de scriba en enkele kerkenraadsleden in veel kerkgemeenten zijn vast en zeker familie, want die heten ook allemaal Vacant”.
Geen recht van spreken
Een ietwat bizarre conclusie. Gekheid natuurlijk, maar we worden er een beetje triest van. We hebben geenszins recht van spreken als grote afwezigen tijdens de wekelijkse rede van de kansel maar vragen ons wel af of er nou geen zielenherder is die in ons mooie gebied wil prediken? Natuurlijk vergrijzen bij ons, net als elders, de kerkgemeenschappen. Het aantal roepingen zal ook wel dalen, wie wil er nog het geestelijke ambt ingaan? Misschien stellen we hier ook wel te hoge eisen of hebben de kerkrentmeesters te hoge financiële uitdagingen en kunnen we de dominee niet onderhouden? Maar zeker is dat er, net als in veel andere beroepsgroepen, een personeelstekort is.
Hoe lossen we dat nu op dan? Met vrijwilligers? Iedereen een keer een ‘preek van de leek’ houden? Uit ervaring kan ik zeggen dat dat donders leuk is.
Samen op weg
Maar wellicht moeten we ook wel landelijk iets met het fenomeen kerk. Misschien moet de maatschappelijke functie meer uitgedragen worden. Uit De Zandloper lees ik dat we daarmee al aardig ‘samen op weg’ zijn met leuke activiteiten en goede doelenacties. Als kerkgemeenschap kan je het verschil maken door de handen ineen te slaan. Als individu heb je die mogelijkheid minder en als bijvoorbeeld muziek- of sportvereniging heb je nu eenmaal een ander doel. Met andere woorden: de gemeenschapsvorming, morele en ethische begeleiding, zingeving, troost en liefdadigheid vooropstellen ten opzichte van evangelisatie. Door de aandacht te richten op de hele samenleving en de omgang met elkaar in brede zin en deuren te openen voor iedereen, is de kerk (m)(w)eer van ons allemaal.
Is dat een idee? Of is dat vloeken in de kerk?